این گزارش با یک مثال آغاز میشود: تجربه یک کاربر هنگام جستجو برای یک لباس که چگونه به تعقیبی دیجیتال از سوی تبلیغات هدفمند تبدیل شد؛ تبلیغاتی که با ایجاد حس اضطرار کاذب، کاربر را به خرید ترغیب میکنند.
«هارلی فینکلشتاین»، رییس پلتفرم «شاپیفای»، آینده تجارت را «نخی نامریی و بافتهشده در تمام جنبههای زندگی مصرفکنندگان» توصیف میکند. با آنلاین شدن بخش بزرگی از زندگی، این نخ روزبهروز محکمتر میشود. امروزه مرز میان محتوا و تجارت در شبکههای اجتماعی مانند «اینستاگرام» و «تیکتاک» تقریبا از بین رفته است. در این فضاها، خود تبلیغات به محتوا تبدیل شده و این رویکرد موفق بوده است، تا جایی که طبق آمار، کاربران آمریکایی روزانه میلیونها دلار صرف خرید از «تیکتاک» میکنند.
اینترنت به طور فزایندهای حس یک پاساژ عظیم را پیدا کرده که کاربران در آن گرفتار شدهاند؛ فضایی که حتی هنگام خواندن اخبار یا ارسال یک ایمیل کاری نیز در محاصره بازاریابی قرار دارند.
این وضعیت با روزهای آغازین اینترنت تضادی عمیق دارد. در سال ۱۹۹۵، «کلیفورد استول» در مجله «نیوزویک» ایده تجارت آنلاین را «چرند» خوانده بود. هرچند پیشبینی او اشتباه از آب درآمد، اما برای سالها اینترنت نویدبخش جامعه، همکاری و کشف بود. اکنون حسرتی عمیق برای آن دوران وجود دارد؛ دورهای که اینترنت، به قول یک کاربر «ردیت»، «صرفا کشف خالص بود و نه یک کاتالوگ فروش خستهکننده.»
ابزارهای دستکاری روانشناختی در فروشگاههای آنلاین بسیار پیچیدهتر از روشهای قدیمی در فروشگاههای فیزیکی است. «اوما کارمارکار»، پژوهشگر اقتصاد عصبی، هدف اصلی تبلیغات تعقیبی را ایجاد «وسوسه» در کاربر میداند. «کاریسا ولیز»، فیلسوف دانشگاه «آکسفورد»، نیز هشدار میدهد که الگوریتمها فقط علایق کاربران را بازتاب نمیدهند، بلکه آن را بر اساس منافع مالی شرکتها «شکل داده و محدود میکنند.» این سازوکارها میتوانند به «اختلال خرید وسواسی-اجباری» دامن بزنند، زیرا خرید آنلاین همیشه در دسترس و تعاملی است.
این چرخه خرید بیپایان، پیامدهای زیستمحیطی جدی نیز دارد. طبق آمار، نزدیک به ۲۵ درصد از کالاهای خریداریشده آنلاین مرجوع میشوند و تخمین زده میشود که ۴۰ درصد از این کالاها مستقیما به محل دفن زباله میروند. همزمان، افزایش تقاضا برای تحویل سریع کالا باعث رشد شدید انتشار کربن ناشی از حملونقل شده است.
در پایان، گزارش به پیشبینیهای «کلیفورد استول» بازمیگردد. هرچند او درباره آینده تجارت الکترونیک اشتباه میکرد، اما در یک مورد دقیق بود: «اینترنت اقیانوسی از دادههای ویرایش نشده است. این نامکان ما را وسوسه میکند تا زمان خود بر روی زمین را تسلیم آن کنیم.» گزارش نتیجه میگیرد که کاربران بیشماری همچنان در این «نامکان» در یک چرخه بیپایان خرید باقی ماندهاند.
دیدگاهتان را بنویسید