اواخر سال ۲۰۲۴، هند با موج بیسابقهای از کلاهبرداریهای آنلاین روبهرو شد که در آن قربانیان مجموعاً ۱۹ میلیارد روپیه (معادل ۲۱۲ میلیون دلار) از دست دادند. این پدیده که به «بازداشت دیجیتالی» (Digital Arrest) معروف شده، نشان میدهد که چگونه تحول دیجیتال سریع در این کشور، از تواناییهای امنیتی و نظارتی آن پیشی گرفته است.
«ناتالی ابیکو پیرسون» (Natalie Obiko Pearson)، گزارشگر ارشد تحقیقی «بلومبرگ» در آسیا که هفت سال در هند زندگی کرده، به همراه «سوپارنا شارما» (Suparna Sharma)، روزنامهنگار باتجربه هندی، تحقیقات گستردهای را برای واکاوی این ماجرا آغاز کردند. آنها به دنبال پاسخ این سوال بودند: در کشوری که اقتصادش به شدت دیجیتالی شده، چگونه کلاهبرداران توانستهاند چنین سیستم مخوفی بسازند؟
دکتر تاندون؛ گروگان ۸ روزه در خانه خود
نقطه کانونی این گزارش، ماجرای دکتر «روچیکا تاندون» (Ruchika Tandon) در شهر لکهنو است. او در آگوست ۲۰۲۴ به مدت هشت روز کامل تحت «بازداشت دیجیتالی» قرار گرفت. در این روش، کلاهبرداران با جعل هویت مقامات پلیس یا قضایی و از طریق تماسهای تصویری، قربانی را در خانه خودش حبس روانی میکنند و او را وادار میسازند تا برای رهایی از اتهامات واهی، داراییهایش را منتقل کند. خبرنگاران بلومبرگ شش بار با دکتر تاندون مصاحبه کردند تا لحظهبهلحظه این کابوس را بازسازی کنند.
اسناد جنایت: از دفترچههای دستنویس تا ردپای واتساپ
تیم تحقیقاتی بلومبرگ به بیش از ۲۰۰۰ صفحه سند دسترسی پیدا کرد. این اسناد شامل دفترچههای خاطرات دستنویس کلاهبرداران بود که در کمال خونسردی، نام، سن، درآمد، شغل، شماره موبایل و جزییات حساب بانکی قربانیان را ثبت کرده بودند. کلاهبرداران حتی واکنشهای قربانیان به هر تماس را یادداشت میکردند تا شانس موفقیت خود برای تخلیه حساب آنها را بسنجند.
با استفاده از این دادهها، خبرنگاران توانستند تراکنشهای بانکی را با پیامهای واتساپ و سوابق تماسها مطابقت دهند و مسیر پولهای سرقت شده را شناسایی کنند.
سفر ۱۰ هزار مایلی برای یافتن حقیقت
پیرسون و شارما برای پیدا کردن متهمان و شنیدن روایت آنها، سفری سه هفتهای را آغاز کردند و بیش از ۱۰ هزار مایل (حدود ۱۶ هزار کیلومتر) را در ۱۰ شهر مختلف هند پیمودند. چالش اصلی اینجا بود که در بسیاری از پروندههای قضایی، آدرس دقیقی از متهمان وجود نداشت.
آنها گاهی تنها با داشتن یک عکس از نمای بیرونی خانه یا نام یک حوزه پلیس محلی، جستوجوی خود را آغاز میکردند. در این مسیر، پستچیها، فروشندگان دکههای کنار جاده و مدیران بانکهای محلی به منابع اطلاعاتی آنها تبدیل شدند. این تحقیقات میدانی منجر به کشف اسناد بیشتری از جمله نوار مکالمات ضبط شده توسط پلیس، تصاویر دوربینهای مداربسته و دفاتر ثبت مسافران هتلها شد.
در نهایت، این گزارش تحقیقی نشان داد که چگونه ترکیبی از ضعف نظارتی و تکنولوژی پیشرفته، شرایطی را فراهم کرده که یک کلاهبرداری ۹.۹۹ دلاری ساده، امنیت مالی میلیاردها نفر را در اقتصاد فرا دیجیتالی هند به خطر انداخته است.